Ngưu Bàng: Rễ có vị đắng, tính hàn có tác dụng loại được acid uric

Cây “Ngưu Bàng” (Arctium lappa L), hay còn gọi là cây bồ công anh, đã từ lâu trở thành một loại thảo dược phổ biến trong y học truyền thống và đông y. Cây này không chỉ là một loại thực phẩm bổ dưỡng mà còn có nhiều công dụng chữa bệnh.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về thành phần hoá học của cây Ngưu Bàng, công dụng của nó, và cách sử dụng trong đông y. Đồng thời, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá các nghiên cứu mới nhất liên quan đến cây này.

I. Thành phần hoá học của cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L”

Cây Ngưu Bàng chứa một loạt các hợp chất quan trọng, bao gồm:

• Inulin: Một loại carbohydrate không hấp thụ, giúp kiểm soát đường huyết và tốt cho tiêu hóa.
• Vitamin và khoáng chất: Cây này cung cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất, như vitamin C, vitamin K, kali, magiê, và mangan.
• Flavonoids và lignans: Các hợp chất này có tính chất chống oxy hóa và chống viêm nhiễm.

II. Công dụng của cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L”

Cây Ngưu Bàng có nhiều công dụng quý báu:

1. Giúp kiểm soát đường huyết: Nhờ inulin, cây này có tác dụng ổn định đường huyết, giúp ngăn ngừng cơn thèm đường.
2. Hỗ trợ tiêu hóa: Inulin còn giúp cải thiện việc tiêu hóa và tạo môi trường cho vi khuẩn có lợi trong ruột.
3. Cải thiện sức kháng: Flavonoids và lignans tăng cường sức kháng của cơ thể, giúp ngăn chặn các tác nhân gây bệnh.
4. Chống viêm nhiễm: Các hợp chất trong cây có khả năng làm giảm viêm nhiễm và giảm triệu chứng viêm.

III. Các bài thuốc trong đông y sử dụng cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L”

Cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L” thường được sử dụng trong các bài thuốc đông y như:

• Bài thuốc kiểm soát đường huyết: Dùng để hỗ trợ người mắc bệnh tiểu đường kiểm soát đường huyết.
• Bài thuốc tăng cường tiêu hóa: Giúp cải thiện tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất.
• Bài thuốc tăng cường sức kháng: Hỗ trợ trong việc tăng cường sức kháng của cơ thể.
• Bài thuốc chống viêm nhiễm: Dùng để giảm triệu chứng viêm nhiễm.

IV. Một số tài liệu việt nam ghi lại

Bộ phận dùng: Quả – Fructus Arctii, thường gọi là Ngưu bàng tử. Ở Âu châu, người ta thường dùng rễ.

Tác dụng: Quả có vị cay, đắng, tính hàn có tác dụng trừ phong, tán nhiệt, thông phổi làm mọc ban chẩn, tiêu thũng, giải độc, sát trùng.

Rễ có vị đắng, cay, tính hàn có tác dụng lợi tiểu (loại được acid uric), khử lọc, làm ra mồ hôi, lợi mật, nhuận tràng, chống giang mai, trị đái đường, diệt trùng và chống nọc độc.

Công dụng: Cây Ngưu bàng đã được sử dụng ở nước ta từ lâu.

Trong Bản thảo Nam dược, cụ Nguyễn Hoành đã nói đến việc sử dụng lá Ngưu bàng non gọi là rau Cẩm Bình nấu canh ăn rất tốt, hạt (quả) chữa phong lở, mày đay, bụng sình.

Trong y học phương Đông, quả của Ngưu bàng dùng làm thuốc lợi tiểu, giải nhiệt, có thể trị
được phù thũng, đau họng, sưng họng, phế viêm, cảm cúm, tinh hồng nhiệt.

Đối với mụn nhọt đã có mủ và viêm tuyến lâm ba, có tác dụng thúc mủ nhanh, với đậu chẩn cũng làm cho chóng mọc. Ngày dùng 6- 10g, dưới dạng thuốc sắc, dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.

Rễ thường được dùng trị mụn nhọt, cụm nhọt, áp xe, bệnh nấm da, hắc lào, eczema, loét, mất trương lực, viêm hạch, vết thương có mủ.

Thường dùng dưới dạng nước sắc 40g/lít. Dùng ngoài lấy rễ tươi nấu nước rửa. Bên ngoài dùng lá tươi giã đắp trị nọc độc rắn cắn, đắp trị bệnh về phổi mạn tính, cúm kéo dài và các chứng đau khác.

Đơn thuốc:

1. Chữa đậu chẩn mọc chậm, viêm cổ họng: Ngưu bàng tử 8g, Cát cánh 6g, Cam thảo 3g, sắc uống trong ngày.
2. Chữa cảm mạo, thuỷ thũng, chân tay phù: Ngưu bàng tử 80g, sao vàng tán bột, mỗi ngày uống 8g, chia 3 lần, dùng nước nóng chiêu thuốc.
3. Chữa phù thận cấp: Ngưu bàng tử (nửa sao, nửa sống), Bèo cái (sao khô) 2 vị bằng nhau, tán nhỏ, trộn đều, mỗi lần 5g, uống ngày 3 lần với nước nóng.

V. Các nghiên cứu mới nhất về cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L”

Hiện nay, các nghiên cứu đang tập trung vào tác dụng của cây Ngưu Bàng trong việc kiểm soát đường huyết, cải thiện sức kháng, và hỗ trợ tiêu hóa. Những kết quả nghiên cứu đã đề xuất rằng cây này có tiềm năng trong việc cải thiện sức khỏe con người và điều trị nhiều bệnh lý.

Kết luận

Cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L” là một nguồn tài nguyên quý báu trong Đông Y và có tiềm năng lớn trong việc cải thiện sức khỏe con người. Với thành phần hoá học đa dạng và các công dụng đa năng, cây Ngưu Bàng đang được nghiên cứu mạnh mẽ trên toàn thế giới, đánh dấu sự quan tâm ngày càng tăng đối với thảo dược truyền thống và y học phương Đông.

Tóm lại, cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L” không chỉ là một loại cây thảo dược phổ biến mà còn là một giải pháp tự nhiên có tiềm năng trong cải thiện sức khỏe và chữa trị nhiều bệnh lý. Hãy khám phá cách sử dụng và ứng dụng của nó để tận hưởng lợi ích từ cây này.

---

Câu hỏi thường gặp độc đáo

1. Cây “Ngưu Bàng – Arctium lappa L” có tác dụng giảm cơn thèm đường không?
2. Làm thế nào để sử dụng cây Ngưu Bàng trong bài thuốc đông y?
3. Có bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng cây Ngưu Bàng?
4. Có nghiên cứu mới nhất nào về cây Ngưu Bàng và sức khỏe?
5. Làm thế nào để có thể trồng cây Ngưu Bàng tại nhà?